امداد و نجات در آتش
آتش سوزی گسترده
خطر و تهدید آتش‌سوزی در جنگلها و مناطق غیرمسکونی و برای افرادی که در نزدیکی این مناطق زندگی می‌کنند و یا از امکانات رفاهی مانند ویلا و مجتمع‌های تفریحی در این مناطق استفاده می‌کنند امری جدی به شمار می‌رود. شرایط خشک و بی‌آبی در ایام مختلف سال در بخش‌های مختلف کشور تا حد زیادی احتمال بروز آتش‌سوزی را افزایش می‌دهد. با برنامه‌ریزی درست و مناسب همراه با دانش و آگاهی در مورد نحوة حفاظت از ساختمان‌های موجود در این مناطق می‌توان از تخریب و ویرانی ناشی از یک آتش‌سوزی مهیب تا حدزیادی کاست. اقدامات احتیاطی و ایمنی مختلفی وجود دارد که با بکاربردن آنها می‌توان خطر ناشی از خسارات را کم‌کرد. حفاظت از خانه برای جلوگیری از ورود آتش وظیفه شماست، لذا برای کاهش این خطر باید مقاومت خانه، نوع ساختمان و نیز ماهیت گیاهان اطراف محل را درنظرداشته باشید.
اقدامات قبل از وقوع آتش سوزی گسترده
از انداختن ته سیگار و باقی گذاشتن ذغال روشن در جنگلها و پارک ها خودداری کنید.
درصورتی که در جنگل و پارک ها به آتش روشن برخورد کردید، بهترین روش برای خاموش کردن آن ریختن خاک و استفاده از کپسول خاموش کننده دستی است.
درصورت مشاهدة آتش‌سوزی با شمارة 125 تماس بگیرید، موقعیت را دقیق و واضح برای آنها شرح دهید و به تمام سئوالات فرد مسئول سازمان پاسخ دهید.
در تمام نقاط منزل و محل کار مواد سوختنی را از منابع حرارتی و برقی دور نگهدارید.
چنانچه در مراتع و جنگلها آتش روشن کردید بر روی خاکستر آن آب پاشیده یا با ریختن خاک کاملاً خاکستر را خاموش کنید.
کپسول اطفاء حریق را حتما در منزل نگهدارید.
از ذخیره بیش از حد سوخت در منزل خودداری کنید.
هرگز در وسایل نفت‌سوز در زمانی‌که روشن است نفت نریزید.
سعی کنید وسایل نفت سوز را روی فرش و پتو روشن نکنید و در اطراف بخاری مواد آتش‌زا قرار ندهید.
هرگز در نزدیکی انبار علوفه و چوب‌های خشک و جنگلها آتش روشن نکنید.
اقدامات حین وقوع آتش سوزی گسترده
تخلیه خانه؛
اولین کار به هنگام بروز آتش‌سوزی تخلیه اعضای خانواده (و یا حیوانات) که برای آماده کردن شرایط منزل وجودشان ضروری نیست، را از خانه خارج کنید.
افرادی که دارای مشکل جسمی و معلولیت می‌باشند و نیز کودکان و سالخوردگان باید خیلی سریع از محل خارج شوند.
لباس مناسب و محافظ در برابر آتش بپوشید.
مواد قابل احتراق را از محل دورکنید، تمام اجسام سوختنی را که در اطراف منزل وجود دارد مثل تیرهای چوبی، ابزار چمن، منقل خوراک‌پزی، برزنت و مانند آن را از اطراف خانه دورکنید و آنها را درجایی مناسب در بیرون ازخانه قراردهید.
ورودی‌های ساختمان را ببندید:
اتاق زیرشیروانی، پنجره‌های پاسیو، تمامی درها، در زیرزمین و در طویله را از بیرون ببندید.
پرده و پارچه‌های قابل احتراق را از محل دور کنید، تمام پوشش‌ها و حفاظ‌‌های غیرقابل احتراق پنجره‌ها را برای کاهش اثر تابشی گرما و آتش ببندید.
درهای داخل را ببندید و فن‌ها را روشن کنید، تمامی درها را برای جلوگیری از ورود جریان هوا ببندید، دریچه هوای بالای شومینه را بازکنید اما حفاظ روی آن را بگذارید.
آب، شلنگ‌های باغبانی را به هم وصل کنید و استخر، وان، سطل‌های زباله و تمامی ظروف را از آب پرکنید.
شیراصلی گاز را ببندید، هر منبع اصلی اعم از گاز طبیعی، مخازن گازوییل یا پروپان را قطع‌کنید.
نردبانی را برای مواقع لزوم در محل مناسبی از خانه قراردهید.
وسیله نقلیه خود را در مسیر ورودی قرار داده و پنجره‌های آن را ببندید.
درب‌بازکن‌های خودکار گاراژ را از کار بندازید طوری‌که اگر برق قطع شود بتوان درها را با دست بازکرد.
تمامی درهای گاراژ را ببندید.
اشیای گرانبها؛ اوراق بهادار و ارزشمند و اشیای قیمتی را در داخل ماشین در داخل گاراژ قرار دهید و آماده باشید که به سرعت خارج شوید.
آماده ترک خانه شوید
چراغ ها:همة چراغ‌های بیرون و یک چراغ را در هر اتاق روشن بگذارید این کار باعث می‌شودحتی در دود سنگین هم خانه قابل دید باشد.
درب‌ها را قفل نکنید؛ در و پنجره‌ها را بدون اینکه قفل کنید، ببندید، بدین طریق درصورت نیاز به ورود سریع و اطفای حریق از سوی آتش‌نشان‌ها این کار براحتی انجام خواهدشد.
درخودروی خود بمانید
هرچند این کارخطرناک است لیکن تنها باید در مواقع اضطراری و هنگام هجوم توفان آتش برای درامان ماندن در وسیله نقلیه خود بمانید چراکه این کار به مراتب از دویدن با پای پیاده بهتراست.
پنجره‌ها و دریچه‌های هوا را ببندید.
به آرامی و با چراغ روشن رانندگی کنید.
مراقب سایر خودروها و عابرین باشید و از میان دود غلیظ حرکت نکنید.
اگر مجبور شدید بایستید، دور از بوته‌ها و درختان حجیم خودروی خود را متوقف کنید، چراغ‌های جلوی خودرو را همچنان روشن نگهدارید اما موتور را خاموش کنید، پنجره‌ها و دریچه‌های هوا را ببندید.
درکف خودرو قرارگرفته و خود را با یک کت یا پتو بپوشانید.
تا عبور جبهة اصلی آتش در خودروی خود بمانید.
به خاطر داشته باشید که ممکن است موتور خودرو خاموش شود و دیگر روشن نشود.
همچنین جریان هوا باعث تکان خوردن خودرو شود و یا دود و جرقه داخل خودرو شود که دراینصورت دمای داخل بالامی‌رود، مخرن‌های فلزی بنزین به ندرت منفجر می‌شوند.
اگر در خانه گیر افتاده‌اید
خونسردی خود را حفظ کنید؛
درصورتی‌که جبهة آتش به طرف شما درحرکت است به داخل خانه پناه برید چون داخل خانه ایمن‌تر است و جبهة آتش قبل از اینکه خانه شما را بسوزاند و تخریب کند از شما عبورکرده‌است
اگر در فضای باز گرفتار شده‌اید
دراین شرایط بهترین سرپناه موقت قرارگرفتن در یک منطقه دور از منابع سوخت می‌باشد.
دریک سراشیبی کوهستان، قرارگرفتن درسمت پشت آن ایمن‌تر است.
از قرارگرفتن در دره‌های باریک، بریدگی‌های طبیعی و ستیغ کوه خودداری کنید.
اگر جاده نزدیک است در امتداد جاده یا در داخل گودال یا نهر آب در جاده به شکل رو به پایین قراربگیرید خودتان را با هرچیزی که شما را از حرارت آتش حفظ می‌کند بپوشانید.
درصورت راه‌پیمایی در منطقه‌ای دور از نواحی مسکونی بدنبال گودال یا چاله‌ایی دور از منابع سوخت باشید.
در‌آن هنگام که آتش در حال نزدیک شدن است منابع سوخت را از محل دورکنید، سپس به شکل رو به پایین در گودال یا حفره‌ایی قراربگیرید و خود را بپوشانید.
تا عبور کامل آتش همانجا بمانید.
در جنگلها و مراتع همزمان با وزش باد هرگز آتش روشن نکنید.
سرعت عمل داشته باشید چون آتش سریع پیشروی می‌کند.
برای خاموش‌کردن آتش از کپسول آتش‌نشانی و یا در صورت نبود آن شن، ماسه و یا خاک به کار ببرید یادتان باشد که برای خاموش کردن آتش هرگز از آب استفاده نکنید.
اقدامات بعد از وقوع آتش سوزی گسترده
بدون ماسک وارد ساختمان آتش گرفته نشوید.
بلافاصله بعد از آتش‌سوزی پشت‌بام را بازرسی کنید و در صورت مشاهده آتش، جرقه و یا خاکستر گرم آن را از بین ببرید .
اگر منزل‌تان دچار آتش‌سوزی شده از همسایه‌تان برای مهار آن کمک بخواهید .
آب‌هایی که در استخر، وان و یا هر ظرف و وسیله دیگری نگهداری‌کرده‌اید حالا به دردتان می‌خورد.
تا ساعت‌ها بعد از خاموش کردن آتش، سراسر خانه را برای یافتن اثر دود یا جرقه آتش مرتب واررسی کنید.
به یاد داشته باشید که ممکن است چاه های فاضلاب سر بسته و فضولات حیوانی انباشته شده سبب تولید گاز هایی می شود که موجب آتش سوزی گردد.
